Istnieją podstawy by sądzić, że nurkowanie z zatrzymanym oddechem jest tak stare jak sama ludzkość. Na całym świecie wzdłuż morskich wybrzeży archeolodzy odkryli liczne śmietniska muszlowe, czyli kopce usypane z muszli małży spożywanych przez prehistorycznych ludzi. Wiek najstarszego stanowiska tego typu ocenia się na 140 tysięcy lat. Można się spodziewać, że w przypadku społeczności tak bardzo związanych z morzem nurkowanie musiało prędzej czy później zostać wykorzystane jako metoda zdobywania pożywienia. Jeszcze bardziej przekonującym dowodem na długą historię podwodnej aktywności człowieka są perły znajdowane na stanowiskach archeologicznych. Najstarszą z nich, odkrytą w południowo-wschodniej części Półwyspu Arabskiego, datuje się na około 5500 rok p.n.e. Perłopławy występują na głębokości co najmniej kilku metrów, jest więc mało prawdopodobne by perły mogły być pozyskiwane w sposób niewymagający zanurzenia się pod wodę.

Źródła historyczne dowodzą, że w Grecji, Indiach, Persji oraz Japonii nurkowanie z zatrzymanym oddechem było powszechnie praktykowane już w V-III wieku p.n.e. w celu pozyskania owoców morza, gąbek i pereł. Było ono również stosowane w działaniach wojennych, czego przykładem jest usunięcie przez Ateńczyków podwodnych zapór u wejścia do portu w trakcie oblężenia Syrakuz w 415 r. p.n.e. Nurkowie zostali również wykorzystani do przecięcia lin kotwicznych statków w trakcie oblężenia Tyru przez wojska Aleksandra Wielkiego w 333 r. p.n.e. We flocie cesarstwa rzymskiego funkcjonowały nawet oddziały specjalizujące się w działaniach podwodnych.

Spośród starożytnych nurków najlepiej znane są Ama, japońskie i koreańskie poławiaczki ostryg, uchowców i innych skarbów podwodnego świata, nurkujące z zatrzymanym oddechem po dziś dzień. Kolejną bardzo liczną grupę stanowili greccy poławiacze gąbek stosujący metodę zwaną skandalopetra. Polegała ona na wykorzystaniu do zanurzenia kamiennego obciążnika przywiązanego do liny, przy pomocy której nurek był następnie wyciągany przez partnera asystującego mu na powierzchni. Metoda ta w niezmienionej formie była powszechnie wykorzystywana jeszcze w drugiej połowie XIX w. do czasu upowszechnienia się klasycznych skafandrów nurkowych. Najsłynniejszym przedstawicielem tej grupy nurków był niewątpliwie Giorgos Haggi Statti, który 16 lipca 1913 roku pomógł wydobyć zerwaną kotwicę włoskiego statku Regina Margherita z głębokości 76m.

Współczesny freediving ma swoje korzenie w południowej Europie. W latach dwudziestych ubiegłego wieku, dzięki wynalezieniu okularów do nurkowania, doszło tam do szybkiej popularyzacji łowiectwa podwodnego. Niemałą rolę odegrały zapewne również cieszące się wielkim zainteresowaniem pokazy z udziałem Ama organizowane w tym czasie we Francji oraz Włoszech. Historia sportowego freedivingu rozpoczęła się w 1949 roku kiedy Raimondo Bucher ustanowił pierwszy oficjalny rekord głębokości nurkowania z zatrzym anym oddechem (30m). W 1961 roku Enzo Maiorca osiągnął 50m. Piętnaście lat później Jacques Mayol zanurkował na głębokość 100m. Bariera 150m została pokonana w 1999 roku przez Umberto Pelizzariego. Historię rekordów głębokości zamyka Herbert Nitsch, który w roku 2007 osiągnął 214m. Pierwsze mistrzostwa świata we freedivingu zorganizowano w 1996 roku pod egidą AIDA.

Marcin Baranowski